- Βαϊκάλη
- (Baykal). Λίμνη (30.500 τ. χλμ.) της κεντρικής Ασίας, στη νότια Σιβηρία. Έχει πολύ στενόμακρο σχήμα με κατεύθυνση από τα ΝΔ στα ΒΑ, μήκος 600 χλμ. και πλάτος που ποικίλλει από 30 έως 100 χλμ. Καταλαμβάνει τον χώρο μιας τεκτονικής τάφρου που σχηματίστηκε στο τέλος του πλειοκαίνου και είναι η πιο βαθιά λίμνη της Γης. Η στάθμη του νερού βρίσκεται σε υψόμετρο 455 μ. και το μεγαλύτερο βάθος φτάνει τα 1.740 μ.· το κρυπτοβύθισμα είναι συνεπώς 1.285 μ.
Τριγυρισμένη από βουνά που το ύψος τους ξεπερνά τα 1.500 μ., η Β. έχει κατά κανόνα ψηλές και απόκρημνες όχθες. Η μεγάλη έκτασή της την κατατάσσει τρίτη μεταξύ των λιμνών της Ασίας και δέκατη παγκοσμίως και δικαιολογεί γιατί την αποκαλούν θάλασσα οι κάτοικοι της περιοχής. Πράγματι, ως αληθινή θάλασσα, επηρεάζει σημαντικά το κλίμα των γύρω περιοχών· δροσίζει το καλοκαίρι την ατμόσφαιρα, χαμηλώνοντας τη θερμοκρασία, παρατείνει το φθινόπωρο και καθυστερεί το κρύο του χειμώνα· παγώνει από τον Ιανουάριο έως τον Μάιο. Τροφοδοτείται από τριακόσια ποτάμια και τα νερά της φημίζονται για τη διαύγειά τους καθώς και για τη χαμηλή περιεκτικότητά τους σε ανόργανα άλατα, πράγμα που τα κάνει πολύ ελαφρά. Οι σημαντικότεροι ποταμοί που τροφοδοτούν τη Β. είναι ο Άνω Ανγκαρά, και ο Σιλινγκά που πηγάζει από τον ορεινό όγκο Χάνγκαϊ και εκβάλλει με ένα εκτεταμένο δέλτα στο ΝΑ τμήμα της λίμνης, έπειτα από μια διαδρομή 1.100 χλμ. Μοναδικός ποταμός που εκβάλλει στο ΝΔ τμήμα της είναι ο Ανγκαρά, ο οποίος τροφοδοτεί μια τεράστια τεχνητή λεκάνη και συμβάλλει τέλος στον Γενισέι.
Η Β. είναι πλούσια σε ψάρια, που τροφοδοτούν σημαντική βιομηχανία κονσερβοποιίας. Η πανίδα της εξάλλου είναι αντικείμενο μελετών, επειδή ανήκαν σε αυτή ενδιαφέροντα ενδημικά είδη, κυρίως υδρόβια. Τα κυριότερα λιμάνια, που συνδέονται με τακτική ατμοπλοϊκή συγκοινωνία, είναι η Σλιουντιάνκα και το Μπάμπουσκιν· η Β. όμως δέχεται ξαφνικές θύελλες που κάνουν δύσκολη τη ναυσιπλοΐα. Γι’ αυτό, η συγκοινωνία εξυπηρετείται κατά μεγάλο μέρος με τον Υπερσιβηρικό σιδηρόδρομο, ο οποίος ακολουθεί τη ΝΔ όχθη της λίμνης. Η μόλυνση των νερών της λίμνης τις τελευταίες δεκαετίες από τις γειτονικές βιομηχανικές μονάδες της Σιβηρίας προκάλεσε την ευαισθητοποίηση των Ρώσων περιβαλλοντολόγων που καταβάλλουν προσπάθειες για τον καθαρισμό της.
Άποψη της νοτιοανατολικής όχθης της λίμνης Βαϊκάλης, κοντά στην πόλη Ιρκούτσκ (φωτ. Funghi).
Dictionary of Greek. 2013.